Τί ειναι ο διαλογισμός και τεχνικές διαλογισμού
Tί είναι ο διαλογισμός σύμφωνα με την Βικιπαιδεια: Ο διαλογισμός είναι μία μορφή πνευματικής συγκέντρωσης που επιτυγχάνεται με τη βαθιά χαλάρωση, την απομάκρυνση κάθε σκέψης και εξωτερικών ερεθισμάτων από τη συνειδητότητα του υποκειμένου. Σκοπός του διαλογισμού είναι η άντληση γνώσης ή και εμπειριών άμεσα, χωρίς τη χρήση των αισθητηρίων οργάνων του ανθρώπου ή οποιασδήποτε πηγής πληροφόρησης. Γενικότερα θεωρείται και μέσο ψυχικής χαλάρωσης και ευεξίας. Ο διαλογισμός απαιτεί ορισμένες προϋποθέσεις προκειμένου να επιτευχθεί. Η πρώτη είναι η αδιατάρακτη συγκέντρωση της προσοχής μας σε ένα αντικείμενο. Η δεύτερη είναι η δημιουργία ενός είδους διπλής προσοχής. Το ένα σκέλος της κατευθύνεται προς το παρατηρούμενο αντικείμενο – εσωτερικό ή εξωτερικό, και το άλλο σκέλος στρέφεται προς τον εαυτό μας που ασκεί τη διαδικασία της παρατήρησης. Δεν παρατηρούμε απλώς κάτι, έστω και με εστιασμένη προσοχή, αλλά είμαστε συνειδητοί ότι το κάνουμε. Αυτό είναι ένα σημείο κλειδί στην όλη διαδικασία του διαλογισμού, δηλαδή η δημιουργία ενός εσωτερικού “παρατηρητή”. Το πρώτο στάδιο είναι η χαλάρωση και η συγκέντρωση του νου. Το δεύτερο στάδιο είναι η δημιουργία της διπλής προσοχής, το να έχουμε επίγνωση του εαυτού μας καθώς εστιάζεται στο αντικείμενο της συγκέντρωσής του. Οι ευρύτατα διαδεδομένες σύγχρονες απόψεις θεωρούν τον διαλογισμό ως ένα είδος χαλάρωσης, απαλλαγής από το άγχος, μια κατάσταση όπου “οραματιζόμαστε” ευχάριστες σκηνές ειδυλλιακών τοπίων, ακούγοντας χαλαρωτική μουσική κ.λ.π. Στη πραγματικότητα όμως έχουμε να κάνουμε με μια βαθύτατα μυστικιστική διαδικασία διότι αποκτούμε την συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι είμαστε κάτι περισσότερο από τον κοινό καθημερινό εαυτό μας. Κάτι που ζει μέσα του, τον παρατηρεί και τον κατευθύνει. Ο διαλογιζόμενος εισέρχεται σε μια κατάσταση αυξημένης εγρήγορσης, εστιασμένης προσοχής και εσωτερικής σιγής, η οποία μπορεί να βιωθεί σε οποιαδήποτε στιγμή της καθημερινότητάς μας, χωρίς να απαιτεί ειδικές προϋποθέσεις απομόνωσης, ειδικών στάσεων του σώματος, διατροφής, θρησκευτικών πεποιθήσεων, κ.α. Μπορεί και πρέπει να ασκηθεί μέσα στη “δίνη” των καθημερινών μας υποχρεώσεων, χωρίς να τις διαταράσσει ή να διαταράσσεται από αυτές. Σημαντικό κλειδί για την απόλυτη χαλάρωση είναι ο έλεγχος της αναπνοής η οποία πρέπει να είναι αργή και σταθερή. Επόμενο βήμα μετά τη σωματική χαλάρωση και πριν την εστίαση του νου είναι η χαλάρωσή του. Ο νους χαλαρώνει με την απαλή στροφή του από τη “δίνη” αρνητικών ή αγχωτικών σκέψεων στην συνειδητή δημιουργία σκέψεων που αφορούν στην πνευματική μας ταυτότητα και φύση: Σκέψεις όπως “είμαι ένα γαλήνιο πνευματικό όν” ή και ερωτήσεις που γίνονται με πηγαίο ενδιαφέρον προς τον εαυτό όπως “ποιος είμαι στ' αλήθεια; τί ον είμαι; είμαι μόνο αυτό που βλέπουν τα φυσικά μου μάτια;”, “τί είναι η γαλήνη;”, μπορούν να φέρουν τον διαλογιζόμενο από το στάδιο της σκέψης στο στάδιο της εσωτερικής εμπειρίας της κάθε σκέψης. Η εσωτερική εμπειρία αρετών όπως η γαλήνη θα μπορούσε να πει κάποιος ότι είναι συνώνυμη με τα θετικά βιώματα τα οποία με τη σειρά τους αναβαθμίζουν τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου.
Παρακάτω αναφέρονται επιγραμματικά μερικές τεχνικές διαλογισμού
Καθοδηγουμενος διαλογισμος: ειναι οταν ο διαλογιζομενος ακολουθει τις οδηγιες που ακουει, και βιωνει ενα ταξιδι μεσα απο την φαντασια και τον οραματισμο πετυχαινοντας βαθια χαλαρωση. Σε αυτη την κατασταση ειναι δυνατο να γεμισουμε με φως και ενεργεια το σωμα μας. Ο σκοπος αυτων των διαλογισμων μπορει να ειναι η εξισορροπηση ή η ενεργοποιηση των τσακρα,η θεραπεια,η συνδεση με τους πνευματικους μας οδηγους,η χαλαρωση και η αναζωογονηση, η συγχωρεση,η επιτυχια και η ευημερια,να επαναπρογραμματισουμε αρνητικες πεποιθησεις και πολλα αλλα. Ο τροπος που γινεται ειναι απλος και ευκολος. Αρκει να κατσουμε σε μια ανετη σταση με ευθυτενη την σπονδυλικη μας στηλη,να αναπνευσουμε βαθια και ηρεμα,να χαλαρωσουμε το σωμα μας και να ακολουθησουμε την φωνη του ομιλητη-καθοδηγητη,δημιουργωντας τις εικονες και τα συναισθηματα που περιγραφονται. Και αυτος ο τροπος,οπως και ολοι ειναι απλα ενα εργαλειο.Μπορουμε να απολαμβανουμε τα οφελη του διαλογισμου στην καθημερινη μας ζωη που με την εξασκηση θα γινονται ολο και πιο φανερα.Οταν αυτο γινεται μεσα σε μια ομαδα και σε περιβαλλον χαλαρο και ανετο,ειναι πιο ευκολο να αφεθουμε και να πετυχουμε περισσοτερα στον διαλογισμο μας. Περιπατητικος διαλογισμος:
σε αυτο το ειδος διαλογισμου,συμμετεχει ολοκληρο το σωμα μας και σκοπος μας ειναι να μεινουμε πληρως εστιασμενοι σε αυτο,εχοντας συγχρονως επιγνωση του περιβαλλοντος.Μπορουμε να περπατησουμε σε κυκλο αρχιζοντας αριστεροστροφα για πεντε λεπτα και μετα δεξιοστροφα,να βαδισουμε απλα σε μια αγνωστη διαδρομη για 10-15 λεπτα παρατηρωντας το περιβαλλον ή να περπατησουμε σε λαβυρινθο. Υπερβατικος διαλογισμος:
λεγεται η απαγγελια ενος μαντρα η μιας φρασης που θεωρουμε εμεις ανυψωτικη. Ειναι ενας απλος καιαποτελεσματικος τροπος να υπερβουμε τις σκεψεις μας και να βαθυνουμε την προσοχημας.Η δονηση του ηχου μας μεταφερει περα απο τις σκεψεις και μεσα στο πνευμαμας. Χρησιμοποιειται στα περισσοτερα ειδηγιογκα. Διαλογισμος βαθους η διορασης:
ειναι μια τεχνικη που οι βουδιστες ονομαζουν Βιπάσσανα. Εδω,εστιαζεις σε οτι συμβαινει γυρω σου,αποκτας επιγνωση των σκεψεωνκαι των συναισθηματων,χωρις κριση και κριτικη εως οτου βιωσεις την αληθινη σου φυση περα απο ολα αυτα τα εξωτερικα και εσωτερικα ερεθισματα. Καθομαστε ακινητοι και βιωνουμε χωρις κριτικη και προσκολληση. Παρατηρηση της αναπνοης:
Σε συτο τον τυπο διαλογισμου,εστιαζουμε,παρατηρουμε και αποκταμε επιγνωση της αναπνοης. Καθ'ολη την διαρκεια του διαλογισμου μενουμε εστιασμενοι ολοκληρωτικα στην αναπνοη εως οτου γινουμε ο παρατηρητης που παρατηρει την αναπνοη να συμβαινει αβιαστα χωρις ιχνος προσπαθειας. Αυτα ειναι μονο μερικα απο τα ειδη διαλογισμου που υπαρχουν.Διαλεξτε οποιο σας ταιριαζει και ξεκινηστε!
Ευχαριστώ Ευλογίες,αγάπη και φως σε όλους!
Καλλιόπη Παπαχατζάκη